VN016 Susie Jones, Cookes Explosives, Penrhyndeudraeth
Dechreuodd Susie yn Cookes Explosives yn 1933 yn 14 oed. Roedd y ffatri yn ddwy ran, y rhan gyntaf yn gwneud 'Mining Safety Explosives' a’r llall yn Cookes. Y criw ieuengaf oedd yn gweithio yn y 'detonators department', nid yn handlo 'dets' ond yn paratoi rhywbeth ar gyfer y 'dets', a doedd y lle dechreuodd hi weithio ddim yn beryglus o gwbl ond roedd y merched yn symud i fyny yn ôl eu hoedran. Symudodd Susie i'r adran 'wiring' a 'sheathing' a phan ddaeth y rhyfel, bu hi’n llenwi 'hand grenades', tair shifft a gwneud llawer o ffrindiau newydd. Ar ôl y rhyfel, roedd yn dal i weithio yn Cookes, yn yr adran bacio ond gan orffen yn y lab, yn testio gwahanol batshys o bowdra, yr unig hogan oedd yn y lab. Roedd hyn yn yr 1960au/70au. Bu’n gweithio yno am 46 mlynedd (ond dau ddiwrnod) - petai wedi aros am y ddau ddiwrnod arall byddai wedi cael blwyddyn yn fwy o bensiwn. Ond pan aeth i holi gwrthodwyd hi. Ymddeolodd yn 1979.